Lợi thế phát triển từ quy hoạch vùng sản xuất
Việc quy hoạch vùng sản xuất trên địa bàn thành phố Hà Nội bước đầu đã ghi nhận nhiều thành công. Các vùng quy hoạch đã ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, nâng cao được giá trị canh tác. Tuy nhiên, để phát huy được lợi thế, phát triển vùng sản xuất hàng hóa đúng với quy hoạch, các địa phương cần tập trung định hướng, giám sát việc thực hiện để phù hợp với thực tế.
Ngành Nông nghiệp Hà Nội đã triển khai nhiều giải pháp để phát huy lợi thế của các vùng quy hoạch sản xuất. Trong ảnh: Chăn nuôi lợn an toàn sinh học tại một trang trại trên địa bàn xã Vạn Thái (huyện Ứng Hòa). Ảnh: Hải Đăng
Nâng cao giá trị, thu nhập
Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Thanh Văn (xã Thanh Văn, huyện Thanh Oai) Hoàng Văn Họa thông tin, năm 2010, Thanh Văn được quy hoạch là vùng trồng lúa trọng điểm của huyện Thanh Oai. Việc sản xuất lúa theo vùng có rất nhiều lợi thế, 100% diện tích gieo cấy một loại giống lúa (Bắc thơm số 7) đã hạn chế được sâu bệnh; các khâu làm đất, chăm sóc, thu hoạch cũng thuận lợi hơn. Đến năm 2013, Thanh Văn đã xây dựng thành công thương hiệu gạo Bồ Nâu, duy trì vùng sản xuất lúa tập trung 435ha, sản lượng 130 tấn/năm với gần 800 hộ tham gia… “Việc quy hoạch vùng sản xuất lúa tập trung đã mang lại giá trị lớn, nâng cao thu nhập cho nông dân”, ông Hoàng Văn Họa nói.
Còn theo Trưởng phòng Kinh tế huyện Ứng Hòa Đặng Thị Tươi, với đặc trưng là vùng đất chiêm trũng, huyện Ứng Hòa đã quy hoạch phát triển vùng sản xuất trang trại tổng hợp tại các xã có diện tích đất trũng. Đến nay, Ứng Hòa có 144 trang trại chăn nuôi, trong đó có 57 trang trại nuôi trồng thủy sản tập trung tại vùng trũng, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, giá trị thu nhập bình quân đạt hơn 2 tỷ đồng/trang trại. “Lợi thế lớn nhất từ quy hoạch vùng là người dân có thể xây dựng được mô hình sản xuất với quy mô lớn, thuận lợi để đưa công nghệ vào sản xuất”, bà Đặng Thị Tươi cho biết.
Trao đổi về vấn đề này, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Tạ Văn Tường nhận định: “Việc quy hoạch vùng sản xuất đã giúp nông dân xây dựng được những mô hình tập trung, đưa được công nghệ cao vào ứng dụng và gắn với lợi thế từng địa phương, nhu cầu thị trường. Đây cũng là giải pháp phát triển bền vững, tránh tình trạng “được mùa mất giá” rồi phải “giải cứu nông sản” như thời gian qua”.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, việc quy hoạch các vùng sản xuất, định hướng nhóm cây trồng theo vùng chưa được các địa phương và người dân quan tâm đúng mức. Việc đẩy mạnh liên kết doanh nghiệp với các vùng quy hoạch cũng còn nhiều hạn chế… Trong khi đó, nhiều địa phương đang chịu tác động lớn từ việc thu hẹp quỹ đất do quá trình đô thị hóa. Mặt khác là tâm lý ngại chuyển đổi, nên chưa mạnh dạn thực hiện theo quy hoạch.
Tập trung định hướng, giám sát việc thực hiện quy hoạch
Để khắc phục những tồn tại, phát huy thế mạnh, căn cứ vào quy hoạch cụ thể từng địa phương, lợi thế về thổ nhưỡng, điều kiện tự nhiên…, ngành Nông nghiệp Thủ đô đã, đang tiến hành quy hoạch các vùng sản xuất phù hợp. Trao đổi về vấn đề này, Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Chu Phú Mỹ cho hay, đối với các huyện có vùng bãi, không nằm trong phát triển đô thị, tập trung phát triển rau màu, hoa cây cảnh, cây ăn quả; vùng trũng phát triển trang trại và nuôi trồng thủy sản; vùng đồi núi tập trung phát triển cây chè, cây ăn quả. Từ quy hoạch chung này, các địa phương cần căn cứ theo quy hoạch đã được duyệt để có định hướng xây dựng vùng sản xuất cụ thể.
Trên tinh thần này, ở góc độ địa phương, Chủ tịch UBND huyện Thanh Oai Bùi Văn Sáng thông tin, với các xã có truyền thống trồng lúa như Thanh Văn, Tam Hưng, huyện sẽ duy trì quy hoạch vùng trồng lúa chất lượng cao; vùng bãi như xã Kim An sẽ trồng rau màu, cây ăn quả; vùng trũng như xã Kim Thư, Liên Châu… sẽ tập trung nuôi trồng thủy sản. “Huyện sẽ hỗ trợ nguồn giống, xây dựng hệ thống giao thông, thủy lợi tại các vùng sản xuất; đồng thời tháo gỡ khó khăn trong việc thuê đất để các hộ nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp có đất cho sản xuất quy mô lớn; đồng thời hỗ trợ kinh phí cho các mô hình sản xuất ứng dụng công nghệ cao”, ông Bùi Văn Sáng cho biết thêm.
Trong khi đó, Trưởng phòng Kinh tế huyện Ứng Hòa Đặng Thị Tươi cho rằng, việc tập huấn, hướng dẫn nông dân tìm hiểu về quy hoạch vùng, hỗ trợ kinh phí cho vùng sản xuất là những giải pháp có tính bền vững. Còn theo Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Thanh Văn Hoàng Văn Họa, các đơn vị cần tuân thủ đúng khuyến cáo về cây trồng, vật nuôi tại vùng đã được quy hoạch.
Để quy hoạch vùng đạt hiệu quả cao, Giám đốc Sở NN& PTNT Chu Phú Mỹ cho biết, các địa phương cần có định hướng và giám sát việc thực hiện quy hoạch. Ngành Nông nghiệp sẽ tập trung hỗ trợ về giống, máy móc, tập huấn cho người sản xuất tại vùng quy hoạch. Đồng thời, duy trì khảo sát, đánh giá qua từng năm để có điều chỉnh cây, con phù hợp với từng vùng quy hoạch.
Hà Nội đã hình thành được hơn 200 vùng sản xuất lúa tập trung với diện tích 40.000ha; các vùng sản xuất cây ăn quả tập trung với diện tích 4.300ha; 60 vùng nuôi trồng thủy sản với diện tích 7.229ha; phát triển 76 xã chăn nuôi sản phẩm chủ lực với trên 3.800 trang trại chăn nuôi quy mô lớn ngoài khu dân cư.
ĐỖ MINH